Μετά τη μεγάλη επιτυχία της έρευνάς μας σχετικά με το Παγκόσμιο Κύπελλο 2018, βρέθηκα δύο μέρες αργότερα να πίνω μπύρες με φίλους, με το ποδόσφαιρο να είναι το βασικό αντικείμενο συζήτησης. Μάλιστα μετά από αρκετή κατανάλωση αλκοόλ και φιστικιών, άρχισαν οι έντονες ερωτήσεις για το αν μπορούμε να προβλέψουμε τον νικητή του Μουντιάλ μόνο με τους αριθμούς ή αν τελικά είναι καλύτερο να εμπιστευτούμε το γουρούνι μέντιουμ ή την τυχερή γάτα για το στοίχημα.

Και, φυσικά, η απάντησή μου ξενέρωσε την παρέα, καθώς θεωρώ πως αυτό αποτελεί μια λάθος ερώτηση! Αφού η παρέα με παράτησε πριν τελειώσω τις σκέψεις μου, αποφάσισα να δικαιολογήσω εδώ το γιατί –μήπως βρω συμπαραστάτες!

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τα νούμερα, οι αναλύσεις και οι μετρήσεις έχουν μπει για τα καλά στον αθλητισμό. Οι ομάδες σε κάθε άθλημα αρχίζουν και προσλαμβάνουν data scientists και τους δίνουν ένα αρκετά μεγάλο μπάτζετ για να «σκάψουν» στα χιλιάδες δεδομένα που δημιουργούνται από τους αθλητές στην προπόνηση ή στα παιχνίδια. Το βλέπουμε συχνά στο μπέιζμπολ, στην Αμερική, αλλά και, πιο κοντά μας, στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Τα drones, η εικονική πραγματικότητα στην προπόνηση, τα γιλέκα μετρήσεων που φοράνε οι ποδοσφαιριστές και πολλά άλλα εργαλεία καταλήγουν να αποδίδουν όγκο δεδομένων όσο τα πειράματα στο CERN (εντάξει, ξέρω, υπερβολές)! Φυσικά εξαιρετικό παράδειγμα είναι και το αγαπημένο μας Football Manager, το οποίο έφερε επανάσταση στο χώρο των μετρήσεων και της στατιστικής, καταφέρνοντας να χωρέσει όλη την αξία, ικανότητα, δύναμη, ταχύτητα, εξέλιξη κ.λπ. ενός παίκτη σε έναν αριθμό αξιολόγησης!

Αντίστοιχα, οι εταιρείες στοιχημάτων δημιούργησαν τους δικούς τους αλγορίθμους, ώστε να μεγιστοποιούν τα κέρδη τους και να προσαρμόζουν τις αποδόσεις όχι μόνο ανάλογα με το αν ένας παίκτης είναι τραυματίας ή όχι πριν το παιχνίδι, αλλά ακόμα και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού όπου συνέχεια δημιουργούνται νέα δεδομένα (real time data analysis).

Φυσικά, υπάρχουν και στατιστικά τα οποία, αν και μετριούνται, καταλήγουν να μην έχουν αξία κάποιες φορές. Πολύ συχνά στο μπάσκετ, το να βλέπουμε ότι ένας παίκτης σκόραρε 40 πόντους είναι εντυπωσιακό, αλλά μετά παρατηρούμε ότι είχε 12/42 (28%) πετυχημένα σουτ δηλαδή οι συμπαίκτες του απλώς του έδιναν την μπάλα για να παίζει μόνος.

Όμως, αν ισχύουν όλα τα παραπάνω, τότε μπορούμε απλώς να βάζουμε όλα τα δεδομένα στη μαγική χύτρα της ανάλυσης και να ανακοινώνουμε αποτελέσματα. Αλλά δεν είναι έτσι, καθώς λείπει το μαγικό συστατικό που δεν είναι άλλο από την ποιοτική ανάλυση! Η ματιά πίσω από τους αριθμούς, που θα δώσει αξία στις στατιστικές και θα προσπαθήσει να προβλέψει συμπεριφορές και αντιδράσεις.

Οι παίκτες που μια ομάδα θα προσπαθήσει να αποκτήσει, όχι μόνο πρέπει να έχουν τους αριθμούς, αλλά περνάνε και από προσωπικές συνεντεύξεις, ψυχογραφικά τεστ και δημιουργείται πλήρες προφίλ για την προσωπική τους κατάσταση (παντρεμένοι, σε σχέση, διαζευγμένοι κ.λπ.). Η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας ενός παίκτη πρέπει να ταιριάζουν στην ομάδα και να μπορούν να γίνουν κομμάτι ενός μεγάλου συνόλου. Τα αθλήματα παίζονται (ακόμα) από ανθρώπους και έτσι το απρόβλεπτο ή/και ο μαύρος κύκνος (Λέστερ πρωταθλήτρια Αγγλίας) είναι πιθανά ενδεχόμενα, αν και μικρά, που δεν πρέπει να αγνοούμε.

Με βάση όλα τα παραπάνω, πρέπει να συνδυάζουμε τα νούμερα, με πληροφορίες γύρω από παραμέτρους περισσότερο ποιοτικές, με το ένστικτο, την τύχη και τις δικές μας αντιλήψεις πριν επιλέξουμε ποια ομάδα να στοιχηματίσουμε για νικητή Μουντιάλ 2018. Άρα η ερώτηση μάλλον αφορά στο ποια ομάδα θα θέλαμε να κατακτήσει το Κύπελλο, ώστε να έχουμε και το κεφάλι μας ήσυχο και να χαρούμε τα παιχνίδια ανεξάρτητα από το τι θα γίνει.